انتشار کتاب بادگیر؛ نماد معماری ایران

Windward book; symbol Architecture

کتاب «بادگیر؛ نماد معماری ایران» در زمینه سازه بادگیر منتشر شد.
در قسمتی از این کتاب آمده است: «معماری بر جای‌مانده از نسل‌های گذشته، حاکی از تأثیر نیروهای اقلیمی در شکل دادن به فضاهای سکونتی است و بیانگر این مطلب است که به اقلیم به مثابه یک موضوع اساسی ساختمانی ـ محیطی نگریسته شده است... بادگیر به عنوان یکی از عناصر معمارانه‌ای که اکنون کارکرد خود در معماری معاصر را از دست داده است، در سیمای شهر های قدیمی به صورت المانی عمودی جلوه‌گر است. منافذ رأس بادگیر باد مطلوب را به فضاهای داخلی هدایت کرده و با پیوند معماری با محیط اطرافش و وارد کردن جریانی پویا و برگرفته از محیط از انرژی پایدار محیط بهره‌مند شده است».
کتاب «بادگیر؛ نماد معماری ایران» حاصل تحقیق و پژوهش سه‌ساله‌ی دکتر مهناز محمودی - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد قزوین - است که توسط انتشارات یزدا در 276 صفحه به صورت مصور و در قطع خشتی روانه بازار کتاب شده است.
بادگیر یکی از شاخص‌ترین نمادهای معماری سرزمین زیبای یزد است و به ادعای نویسنده، این دومین کتابی است که در این زمینه به صورت آکادمیک و علمی پس از اثر محقق انگلیسی، سوزان روف، به رشته‌ی تحریر درآمده است.

معرفی کتاب؛ طراحی شهری هنر نو کردن ساختار شهر

Books; City Design Art Nouveau structure of city

هومن فروغمند اعرابی

بسیاری مهندس محمود توسلی را به تکراری نوشتن متهم می کنند اما در مورد این کتاب تجربه شخصی من آنست که آنان که این کتاب را نخوانده اند بیشتر این حرف را می زنند و بسیاری هم به کهنه بودن منابع ایشان اشاره می کنند مسئله ای که در مورد کتاب آخرشان به هیچ وجه صدق نمی کند....

این کتاب ویژگی های مثبت فراوانی دارد اول اینکه به طور قطع قوی ترین گرافیک را در میان کتاب های تالیفی شهرسازی در ایران را داراست، کیفیت اسکیس ها صفحه بندی و ترکیب نوشته و تصاویر یک سر و گردن بالاتر از کارهای معمول است، جالب اینجاست که حتی از کتابی که برای اسکیس در طراحی شهری تالیف شده است قوی تر می باشد که آنجا بسیاری متنها واضح نیست، براستی مسئله بیان تصویری در میان نوشته های این حوزه در ایران بسیار ضعیف است که با توجه به اهمیت این موضوع قطعا این فراموشی نتیجه منفی در میان متخصصان دارد. کتاب "طراحی شهری" علاوه بر این قطعه آخر از تحقیقات بیش از سی ساله نویسنده آن است ازین جهت جریانمندی ارزشمندی در میان این آثار وجود دارد، در شرایطی که بسیاری از متخصصان از این شاخه به آن شاخه می پرند این جریان هاست که اهمیت فراوانی دارد، حاصل این تلاش ها در کتاب به صورت مختصر توضیح داده شده است. نکته مهم در مورد این جریان بومی بودن موضوع آن است، در ایران نمی دانم به چه دلیلی متخصصان تلاش فرآوانی در تالیف کتابهایی دارند که به توضیح جریان ها و فکرها و آثار کشور های پیشرفته بپردازد که معمولا در مقدمه آن از کمبود منابع شکایت کنند! و برای خواننده هم معمولا سخت است که ان دسته از کتاب ها را جمع آوری نبیند! اما این کتاب برای ایران است به تاریخ شهر ایران نظر دارد و به دنبال راه حلی برای مسائلی مانند فرسودگی بافت شهری و نبود فضای شهری در ایران است.

در مقدمه این کتاب موضوعی بسیار با اهمیت که گویا در نقطه کور دید متخصصان بوده است و همچنان هم هست مطرح شده است، نسبت میان دانش طراحی شهری و مسائل شهری ایران، آیا می توان از دانش غربی ها (من شخصا با این واژه مشکل دارم) بهبود وضعیت ایران استفاده کرد ؟ بررسی جریان های تاثیر گذار در طراحی شهری مقدمه ارائه جواب مولف در این کتاب است.با وجود اینکه مولف از بسیاری مسائل سربسته عبور کرده اما بسیاری از زمینه های تحقیق به یمن وسعت مباحث مطرح شده معرفی شده اند، مسئله زمین شهری در ایران مسئله شناخت تاریخی شهر های ایران و اینکه در کدام شهر های ایران این شناخت ممکن است را می توان در صفحات این کتاب پیدا کرد.
طراحی شهری را منابع معتبر معمولا با نمونه موردی معرفی می کنند، کتاب های طراحی شهری در ایران هم از این مهم غافل نبوده اند اما در این کتاب چهار نمونه موردی که البته همه آنهادر کتاب های قبلی ایشان هم معرفی شده بود باز نویسی شده است. البته بدون شک بهتر بود که نمونه موردی جدیدی هم به این مجموعه اضافه می شد اما آیا گفتن این مسئله به اندازه انجام دادنش سخت است؟!
در نهایت هیچ نوشته ای بی نقص نیست، این کتاب در برخی موارد به نظر می رسد بسیار خلاصه نوشته شده ست، ازین جهت خواندنده بی دقت بسیاری از مفاهیم را نخواهد دید به خصوص اینکه لحن کتاب کمی غیر رسمی است. البته مهمترین انتقاد به این کتاب توزیع آن است، چون ناشر کتاب نویسنده است (احتمالا به خاطر دقت در کیفیت چاپ) این کتاب را از بسیاری کتاب فروشی ها نمی توان خرید مثلا پرهام که شناخته شده ترین فروشنده کتابهای معماری و طراحی شهری است این کتاب را ندارد اما می توان این کتاب را از پیام و از دانشکده هنرهای زیبا تهیه کرد، البته تیراژ پایین هم مشکلی است که احتمالا به زودی بروز پیدا می کند.

منبع : آرونا

بررسی معماری اسلامی در یک کتاب

Islamic architecture in a book review

انتشارات سوره مهر پس از انتشار کتاب "تجلی معنا در هنر اسلامی"، نوشته اکرم قیطاسی کتابی دیگر از این نویسنده را با موضوع هنر اسلامی و با عنوان "معماری اسلامی" منتشر می کند.

قیطاسی درباره این کتاب گفت:"معماری اسلامی" به صورت گزینش از کتاب هایی است که دیگران در مورد معماری اسلامی نوشته اند. بنابراین مطالب اصلی از یک کتاب پایه برداشته شده است ولی از کتاب های دیگر هم برای کامل شدن آن استفاده شده است. وی ادامه داد: مطالبی که من انتخاب کردم همه به لاتین بود ولی نویسنده ها همه انگلیسی نیستند مثلا یکی دو نویسنده در معماری اسلامی عرب هستند.
مترجم" تجلی معنا در هنر اسلامی" در مورد بناها و آثاری که در "معماری اسلامی" مورد بررسی قرار می گیرند هم تصریح کرد: تمام بناهای اسلامی اعم از ساختمان های مسکونی،کاخ ها، عبادتگاه ها از جمله مساجد که در شهرهای مختلف قرار دارد و بناهای یادبود همه اینها بررسی شده است. حتی معماری مدرن دوران معاصر هم بررسی شده است، مثل دو تا از مساجد کنونی در تهران بررسی شده است.
قیطاسی در باره اینکه آیا به معماری ایرانی هم پرداخته می شود اظهار داشت: اتفاقا یک بخش از این کتاب مربوط به معماری ایرانی چه در قرون وسطی و چه در دوران معاصر و معماری مدرن است بخش مهمی از معماری اسلامی در واقع معماری ایرانی است. وی درباره اینکه آیا تنها به بناها و آثاری که توسط مسلمانان ساخته شده پرداخته است یا خیر،گفت: البته این جوری نیست که اثر حتما توسط یک معمار مسلمان ساخته شده باشد خیلی از این آثار توسط مسلمانان برای مسیحیان و یهودیان ساخته شده است و برخی توسط دیگران برای مسلمانان ساخته شده است، در نتیجه به هنر اسلامی یا معماری اسلامی و تاثیرات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی ربط پیدا می کند.

استقبال دانشجویان و اساتید معماری از کتاب «خلاقیت در فرایند طراح

Welcoming students and professors of architecture book "Creativity in the design process

کتاب «خلاقیت در فرایند طراحی معماری»به تالیف علی خیابانیان کتابی جامع از فرایند طراحی معماری، ترسیم دیاگرام،تولید ایده، تبدیل ایده به فرم، کانسپت، ساختار معماری، تکنیک های ارتقاء خلاقیت،اسکیس های مفهومی تفکر معماری و تجسم خلاق است.
این کتاب که در نوع خود در میان کتاب های منتشر شده به زبان فارسی کم نظیر است این روزها مورد توجه دانشجویان و اساتید معماری قرار گرفته، در جایگاه کنابی کمک آموزشی کاربرد یافته است.

"هنر نور و معماری" توسط انتشارات مهرازان به چاپ رسید

"Art of Light and Architecture" was published by Publications architecture

کتاب جدید هنر نور و معماری نوشته مارک میجر ، جاناتان اسپایر و آنتونی تیس هازر توسط انتشارات مهرازان ناشر و فروشنده تخصصی کتب معماری به چاپ رسید.
این کتاب علاوه بر برسی تاریخچه انواع و آثار نور در معماری به نقد و معرفی نظرات بسیاری از معماران در زمینه نور نموده . نور در فضاهای مختلف، در ساعات مختلف، در رنگهای مختلف، و در هویت های مختلف بررسی نموده، و نقش نور در خلق فضاهای مختلف در فیلم ها، موسیقی و زندگی مشاغل
مختلف می پردازد.
این کتاب در فروشگاه تخصصی معماری مهرازان واقع در خیابان انقلاب بین دانشگاه تهران و سینما سپیده و همچنین نمایشگاه کتاب سالن 20 غرفه 30 غرفه مهرازان عرضه می گردد.

معرفی کتاب "از مفهوم تا فرم در طراحی منظر"

کتاب "از مفهوم تا فرم در طراحی منظر" تالیف گرانت دبلیو. ری با ترجمه دکتر محستن فیضی و دکتر مهدی خاک زند  توسط انتشارات فرهنگ متین منتشر شده است. خواندن این کتاب ارزشمند را توصیه می کنیم. این کتاب را می‌توان از کتابهای بدیع و جذاب در حوزة معماری منظر دانست که به جهت سادگی در گفتار و توجه به فرایندهای واقع بینانه، در زمرة آثار موفق درا ین عرصه قرار گرفته است. در این کتاب می خوانیم:

به طور کل می توان رویکردهای فرایندهای طراحی را به دو دسته کلی تقسیم کرد: دستة نخست آنهایی که به دنبال استعاره‌ها و مفاهیم ویژه‌ای هستند و در این راه به فرمهای خاص و متفاوتی نیز دست پیدا می‌کنند و گروه دوم آنهایی که تلاش می‌کنند با در نظر گرفتن مفاهیمی کلی و منطقی پروژه را به سمت طراحی فرمهایی معین و تعریف شده سوق دهند. رید نیز در کتاب خود تلاش کرده با بیانی سلیس و روان یک فرایند طراحی منظر از دستة دوم را تصویر نماید و با معرفی چند پروژه واقعی بیش از پیش بر عملی بودن این فرایند صحه گذارد.

آنچه مسلم است دست مداخله‌گر انسان همیشه طبیعت را تهدید کرده است و چنانچه ایان مک هارگ نیز در کتابش (طراحی با طبیعت) ذکر می‌کند بهترین شیوه، کنار آمدن با طبیعت است. چنانچه دراین کتاب نیز می‌بینیم رید در تلاش است تا در رویارویی با موقعیت‌های طبیعی و درک آنها مناسب‌ترین شیوة برخورد مفهومی (ذهنی) و عملی (طراحی) را برگزیند ولی تفاوتی که نگاه رید با بسیاری از معماران و بخصوص معماران منظر دارد توجه خاص به مقولة فرم و کنکاش‌های وی در این عرصه است. او با دسته‌بندی ویژه‌ای می‌کوشد تا فرمهای اطراف ما را (طبیعت‌گرا یا غیر آن) بشناسد و با بهره‌گیری از خصوصیات ذاتی هر یک که از روان آدمی نیز نشأت می‌گیرد، به بحث کردن در مورد هر کدام بپردازد و به حق که چه شایسته با معرفی و انتخاب شواهدی مناسب در انتهای کتاب مهر تأئیدی بر نظریه‌پردازی‌های خود می‌زند. شاید همین بیان ساده و بی‌پیرایه اوست که اندکی کار مترجمین را با مشکل مواجه ساخت. کتاب از نظم خاصی در فصل‌بندی و نوشتار برخوردار بود و به همین جهت مترجمین تلاش کردند که حتی در فرم کلی و کلیات محتوای صفحات نیز امانتدار باشند و همان را که نویسنده انجام داده، مورد توجه قرار دهند.

در مجموع می توان اذعان نمود که کتاب از "مفهوم تا فرم در طراحی منظر" با حجم کم خود، نگاههایی بزرگ را به دنبال دارد و به راحتی می‌توان دریافت که توسعة این مفاهیم و فرمها نمی‌تواند دور از ذهن باشد. این موضوع تلاش بیشتر دانشجویان و متخصصین در حوزة معماری منظر را می‌طلبد تا با سعی و کوشش به توسعه این مفاهیم و فرمها به خصوص در فرهنگ ایرانی ما بپردازند و در این راه به معرفی ارزشهای ناب طراحی منظر ایرانی دست یابند.

فهرست عناوین نسخه اصلی این کتاب را در اینجا ببینید. 

منبع : معماری منظر ایران

کتاب‌های نایاب

حتما خیلی برای شما پیش آمده که کتابی را خیلی احتیاج داشته باشید، اما امکان دسترسی به آن مقدور نباشد. گاهی کتاب دست دوم زیر 10 دلار برای فروش گذاشته شد است، اما متاسفانه برای افراد ساکن ایران، امکان خرید اینترنی وجود ندارد، و اگر هم با کلی جستجو و خواهش مستر یا ویزا کارتی پیدا بشود، هزینه حمل و نقل آن چندین برابر خود ارزش خود کتاب است.

اخیرا موسساتی در ایران تاسیس شده‌اند که زحمت خرید هر کتابی را از آمازون و سایر سایتهای خرید آن لاین برای شما می‌کشند، اما باید علاوه بر هزینه خود کتاب و هزینه حمل آن، هزینه زحمت آقایانی که برای شما خرید کرده‌اند را نیز بپردازید. که هزینه آن با زندگی و مرام  دانشجویی (دست کم در سطح ما) ممکن نیست.

در این مواقع دو روش برای خواندن کتاب به صورت دانشجویی وجود دارد، که اهل کتاب با آنها آشنا هستند. البته این دو روش کامل نیستند و همه کتابها و همه صفحات کتاب را پوشش نمی‌دهند، اما قابل قبول است.

روش اول این است که کتابها رو به صورت کامل دانلود کنید. (یا به عبارت دیگر بدزدید) سایتهای بسیاری در این حوزه کار می‌کنند، البته قصد من این نیست که از این سایت ها به شما معرفی کنم، چون علاوه بر اینکه خلاف شرع و اخلاق و ... است، معمولا آرشیو کاملی ندارند و فقط بعضی از کتابهایی را که اخیرا چاپ شده را دارند.

روش دوم اینکه کتابهای خود را در گوگل کتاب و یا درQuestia جستجو کنید. معجزه نمی‌کند، اما بهتر از هیچی است. کتابهای ارزشمند بسیاری از این طریق برای محقق ایرانی قابل دسترس است. کار خلاف شرع و قانون (دزدی) هم نیست. کیفیت تصویر Questia بالاتر از گوگل کتاب است و گاهی اجازه کپی را نیز می‎دهد، اما بانک اطلاعات گوگل کتاب وسیعتر است.

برای نمونه  نتایج جستجوی کتاب "حس بی مکانی، تاثیر رسانه‌های الکتریکی بر رفتارهای اجتماعی" را در گوگل کتاب و Questia را با همدیگر مقایسه کنید.

منبع : معماری منظر ایران

طراحی سایتهای جلو آب؛ سطوح شناور در شهرها و اقتصاد

نسترن رضوی 

مقدمه ای از ترجمه "شهر شناور اثر کیم داوی"بهترین شهرها دارای ترکیبی نادر از موتور اقتصادی، سطوح اغوا کننده معماری و مکانهایی برای کار و تفریح به منظور تولید ثروت و ارضا خواسته ها در حد وفور می باشند.در اواخر قرن بیستم،بر اثر شتاب بازارهای جهانی شدن٬ بسیاری از شهر ها اساسا تغییر یافته و برای جذب جریانهای سرمایه ای و تطابق یافتن با واقعیات اقتصادی دوباره به نوآوری خویش پرداخته اند....

در این دوران شبیه سازی رسمی شهرها مختص به توسعه و منظر سازی شهری با سطوح اغوا کننده معماری و تندیس های نشانه ای٬ به منظور یافتن کلیدی برای رسیدن به این کامیابی گشته است. تغییر تصویر شهری از طریق تمرکز بر طراحی سایتهای جلو آب ، باعث گشته تا زمینهای کنار آب به منظور دست یافتن به فرصتهای بهتر مرمت شوند و فرمهای جدیدی برای تسهیلات اجتماعی فراهم شود.
مفهوم شهر شناور در باره شهری است که مغشوش شده است. اگر چه ما شهر ها را مراکز استقرارگاهی می دانیم که به صورت سایتها و یا مکانهایی هویتها و فرمها در آنها بنا نهاده شده اند. اما این تلاش به نوعی برای درک تغییر مفهوم شهری به صورت تلاقی نیروها و جریانهای متفاوت به منظور جهانی شدن است. در این جهت،اسکیپ های متعددی وارد تعاریف جدید شده مانند اتنواسکیپ به معنای جریانهای توریستی٬مها جرتی و پنا هندگی٬مدیا اسکیپ به معنای جریانهای مصوری و داده ای٬تکنواسکیپ به معنای جریانهای تکنولوژی، فاینس اسکیپ به معنای جریانهای پایتخت٬ایدواسکیپ به معنای جریانهای ایده ها، ارزشها و ایدولوژیها. همانطور که می دانیم،ایده شناور بودن دارای تعبیر های مختلف است. در یک تعبیر٬ طراحی شبیه سازی و روند برنامه ریزی شهری برای سایتهایی که رو به آب هستند به منظور افزایش سیالیت از جهت جهانی شدن می باشد. امروزه تجارب مکانی در شهرها از طریق جریانهای جهانی افزایش یافته و تصویر شهری در استراتژیهایی طراحی سایتهای جلو آب را برای بدست آوردن جریانهای جهانی واز بین بردن موانع محافظه کارانه برای حرکت به سمت معماری آوانگار دو برای دریا فت نیروهای جدید ارائه کرده است. این محدوده٬ مرزی انعطاف پذیر را در برنامه ریزیهای شهری سنتی بوجود آورده، در حالیکه٬ همه جا مرزها- بین معماری و برنامه ریزی٬ فرهنگ و تجارت، طراحی و سیاست –عمومی و خصوصی فرسوده شده است٬ ممارستهای سیاسی بیشتراشاره به سمت فرمهای معمارانه و برنامه ریزی شهری دارند .چنین تغییرات سریعی امکاناتی برای نوآوری شهری٬هنر و معماری اجتماعی ارائه کرده که با عث دوباره ساخته شدن نقشه ای وابسته به دانش و آکاهی گشته است.همچنین احتمالات بسیاری برای توسعه زیر ساختهای اجتماعی است که شامل سرویس دهی به حمل ونقل عمومی،زندگی اجتماعی و تسهیلات عمومی می باشد. اگر چه به طور همزمان پتانسیالهایی برای تخریبهای عمده در شهر موجود می باشد مانند: فرسودگی گوناگونی مکانی٬ هویت مکانی، تخریب فضا ها ی عمومی از طریق خصوصی سازی و ایجاد آسایش خاطر از طریق دفع فرمهای جدید و پاکسازی کردن اما یکی از تغییرات کلیدی در این دوران بنا کردن توسعه های روند شهری است.تغییرات شهری به طور سنتی دارای شرایط مکانی سایت و علایق مکانی اجتماعات هستند. همچنین هر سایتی در بردارنده مصالح زیر بنایی شهریی به همراه تاریخ، قلمرو و تجارب مکانی آن می باشد. یکی از ابعاد شهر شناور٬ رسیدن به این شناخت است که مفهوم مکان به تنهایی به معنی سیالیت است٬ در حا لیکه در زندگی روزمره این مفهوم به صورت یک زیربنا ثابت ونه سیال جا افتاده است، همچنین شهر سیال به صورت تلاقی از جریانها- مانند آب،زمین شناسی٬تاریخ رویدادها٬ خاطرات٬ مستعمرات،صنایع و طرحها نیز می باشد. در نتیجه،توسعه شهری لزوما یک فعالیت است که تجربه شهری در آن تغییریافته است_ مکانهای جدید خلق شده اند و مکانهای قدیمی محو گشته اند،چه برای بهتر شدن ویا بدتر شدن وضعیت . در اصل،بنا نکردن به طور ثابت از شناخت درباره سیالیت مکانی می آید٬ مکانهایی هستند که الزاما استوار نیستند اما به سادگی٬ موضعی برای سیالیت ایده ها، مردم٬ دادهها و پول می باشند٬ بنابراین تجربه مکانی از طریق چنین جریانهایی تولید می شود.
توسعه دوباره شهری جلو آب (اسکله)یکی از کلیدی ترین داستانهای برنامه ریزی و طراحی شهری در اواخر قرن بیستم است. دیگر٬ سایتهای جلو آب ( اسکله ها) مراکز کاری و صنعتی بندر گاهها به شمار نمی روند،بلکه مکانهایی با پتانسیل ویژه برای تغییر شکل شهری به منظور جذب سرمایه و مرمت الگوهای تنزل یافته شده اند. این تغییرات در دنیای امروز به سمت جهانی شدن با افزایش تنش بین هویت مکانی پایتخت و منطقه ای در رابطه غیر مستقیم با قدرت منطقه ای و کشوری دولت برای بدست آوردن تصویرهای پیشرفت برای جذب سرمایه می باشند.
به بیانی دیگر٬سایت جلو آب شهری یک جبهه جدید شهری برای دست یافتن به فرصتهای ویژه ای همچون زیبا شناسی٬اقتصاد٬منافع اجتماعی و محیط زیستی می باشد.بسیاری از زمینهای جلو آب فرصتی برای دوباره توسعه یافتن زمینهای صنعتی غیر قابل استفاده و بندرگاههای قدیمی می باشند.بندر گاهها اساسا مکانهایی برای جریانهای گوناگون هستند٬ دروازه هایی که به صورت واسطه غیر مشتقیم بین جریانهای منطقه ای و جهانی عمل می کنند.لنگرگاه ویا بندر شهر را به جهان متصل کرده، همانند پورت کامپیوتر که کامپیوتر خانگی را به شبکه جهانی وصل می کند،دروازه ورود برای جریانهای مردمی، محصولات و ایده ها ی نو هستند.آنها به طور سنتی توسعه یافته و دارای ارتباط نزدیک با نیروی کار انسانی شهر هستند. در قرن بیستم پیشرفت در تکنولوژی حمل و نقل فعالیتهای بندرگاهی را به طور چشمگیری به سایتهای پر محتوا تر و بدون وابسته به مراکز شهری تبدیل کرده است. بنابر گفته هایلی " آستانه های متروک زمینهای جلو آب فرصتی برای ترقی نماهای شهری قرن جدید گشته اند".اگر چه دیگر این مکانها تنها برای گردش محصولات نیستند بلکه برای افزایش و گردش جریانهای ایده های جهانی و اقتصاد داده ای بکار می روند.

به طور خلاصه می توان گقت،طراحی سایتهای جلو آب٬ مناظره ای فضایی بین زمین و آب است و درمفهوم توسعه فضای شهری و کسب تجربه در مورد آن جدالی بین اختصاص دادن فضا هم برای سود و هم برای تفریح می باشد .سایتهای جلو آب مرزی بین خطوط ثابت شهری و جریانهای نرم آب است.در واقع این نوع طراحی واسطه ای غیر مستقیم با جریانهای متوالی و تضادهای مناظره ای در طراحی است: همانند نظم و بی نظمی- بودن و شدن – مکان و فضا – فرهنگ و طبیعت – باز و بسته –خطوط خط خطی و نرم – جامد و تهی. به این منظور سایتهای جلو آب از این جهت مورد عطف می باشند که به دلیل توانایی تجربی که دارند به صورت یک حوزه میانی وارد عمل شده و به عنوان لبه ای از شهر دارای جبهه و ماسک شهری هستند که در واقع سازنده ویژگی شهری و هویت آن به حساب می روند.

چاپ کتاب " معماری معاصر ایران "

---

---

 

«معماری معاصر ایران» تالیف امیر بانی‌مسعود توسط نشر هنر معماری قرن منتشر شد. این کتاب به بررسی تطبیقی تحولات و جنبش‌های معماری معاصر غرب و معماری ایران اختصاص دارد.

محور اصلی بحث این کتاب نحوه مواجهه ایرانیان با عالم جدید و تاثیر آن در معماری ایران از دوره قاجار تا سه دهه بعد از انقلاب اسلامی است.

کتاب شامل هفده فصل است و مباحث مطرح شده در این فصل‌ها به پنج شاخه کلی شامل آشنایی ایرانیان با مباحث غربی در دوره قاجار، شامل شکل‌گیری مدرنیته ایرانی در بستر اجتماعی و فرهنگی، معماری دوره قاجار، معماری دوره پهلوی اول، معماری دوره پهلوی دوم و معماری بعد از انقلاب اسلامی تقسیم می‌شوند.

در فصل اول تحول اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران در دوره قاجار مورد بررسی قرار گرفته است که در واقع مقدمه‌ای بر تحولات معماری این دوره است. فصل‌های دوم، سوم و چهارم به مجراهای آشنایی ایرانیان با فرنگ اختصاص یافته و تاثیر اندیشه‌های غرب در محیط‌های علمی و بستر اجتماعی از دید سفرنامه‌نویسان و روشنفکران ایرانی  را بررسی کرده است.

فصل پنجم این کتاب به مهم‌ترین ساختمان‌های دوره قاجار، که هم‌سو با سنت‌های ایرانی و عناصر وارداتی غرب طراحی شده‌اند، تنها در دو شهر تبریز و تهران که اهمیت بیش‌تری در این دوران داشته‌اند، می‌پردازد.

فصل ششم کارنامه حرفه‌ای اولین تحصیلکرده آکادمیک ایران، میرزا مهدی خانشقاقی(ممتحن الدوله) را مورد بررسی قرار می‌دهد و در فصل‌های هفتم و هشتم تحولات معماری ایران در زمان رضاشاه، از مجرای کارهای معماران خارجی و تحصیلکردگان ایرانی که مولف آن‌ها را نسل اول معماران معاصر نامیده، بیان شده است.

فصل‌های نهم، دهم و یازدهم نیز به بستر اجتماعی و معماری دوره پهلوی دوم، معماران تاثیرگذار این دوره که با عنوان پیشگامان نسل دوم نامگذاری شده‌اند و شکل‌گیری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران اختصاص یافته است.

فصل‌های دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم معماری بعد از انقلاب را از منظر فعالیت‌های معماران متاخر نسل دوم و برخی از معماران نسل سوم، بررسی می‌کنند. فصل‌های پانزدهم، شانزدهم و هفدهم نیز به‌ترتیب به بناهای ساخته شده در حیطه بناهای عمومی، ساختمان‌های بلند‌مرتبه و ابنیه مقدس اختصاص دارد.

در این کتاب از آن‌جایی که معماری معاصر از زاویه تاریخ اندیشه مورد بررسی قرار می‌گیرد، از شرح وقایع و حوادث تاریخی متعدد خودداری شده و فقط به برخی از جریان‌های مهم اجتماعی، که از جهت طرح اندیشه‌های جدید اهمیت به‌سزایی دارد، پرداخته شده است.

علاوه بر هفده فصل ذکر شده، این کتاب شامل بخش‌های «یادداشت مولف»، «موخره»، «منابع و مراجع»، «ماخذ تصاویر»، «نمایه» و «مقدمه انگلیسی» است.

در بخشی از «موخره» کتاب در رابطه با مدرنیته ایرانی می‌خوانیم: «یکی از سرفصل‌های مهم آشنایی روشنفکران ایرانی با مباحث غربی، شکل‌گیری «مدرنیته ایرانی‌شده»، و یا به تعبیری، «مدرنیته ایرانی» است. مدرنیته ایرانی مفهومی است که در دو دهه اخیر از طرف روشنفکران و منتقدان حوزه فرهنگ و اجتماع برای فهم واقعیت عینی متاثر از مدرنیته غربی در ایران مورد استفاده قرار گرفته، اما کمتر در میان مدعیان این مفهوم تلاشی در تعریف و بیان مشخصات این مقوله صورت پذیرفته است.»

از نکات مهم و مورد توجه چاپ این کتاب این است که برای نخستین بار کتابی در این ابعاد و با پرداخت اختصاصی به مباحث معماری معاصر در ایران و بررسی تحولات آن در دورانی خاص، به تالیف یک معمار ایرانی می‌رسد.

همچنین تصاویر موجود در کتاب، اعم از نقشه‌ها، عکس‌های بناهای معاصر و عکس‌هایی از ماکت بناهای ساخته نشده، در کنار مطالبی که به‌تناسب در بخش‌های مختلف کتاب گنجانده شده است، به دانشجویان و پژوهشگران عرصه معماری این امکان را می‌دهد که با دقت بیش‌تر و با صرف زمان کمتر به مطالعه جامع معماری معاصر در ایران بپردازند. 

---

---

نگاهی به کتاب طراحی با طبیعت

همسویی و هماهنگی با طبیعت، ساخته های دست بشر را به طبع جوهری انسان نزدیک تر می سازد و از نظر هنری و کاربردی به فرآیندی می رساند که زیبایی و بهره وری را در یک مجموعه در کنار هم متبلور می سازد.
طراحی با طبیعت عنوان کتابی است که این معنا را در مهندسی و معماری مورد توجه قرار داده است.
این کتاب نوشته ی ایان مک هارگ و ترجمه ی عبدالحسین وهاب زاده است که از سوی انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد و شرکت مشاور گزینه در 198 صفحه و شمارگان 2200 نسخه و قیمت 14 هزار تومان به چاپ رسیده است.
نویسنده در دیباچه ی طراحی با طبیعت آورده است:

از اولین چاپ کتاب طراحی با طبیعت بیش از سی سال می گذرد و در این مدت آگاهی ما نسبت به محیط زیست به طرز باورنکردنی گسترش یافته و به جرأت می توان گفت که این کتاب در این میان سهم عمده ای ایفا کرده است. هزاران نفر با مطالعه ی این کتاب به این باور رسیده اند که طراحی درست مکان ها و ساختمان ها به حفظ و نگهداری منابعِ محدودِ طبیعت کمک می کند. طراحی با طبیعت با وجود گذشت بیش از سه دهه از نگارش آن، کماکان تازه و قابل استفاده است. وقتی خواندن کتاب را تمام کنید، دیگر به مناظر، جاده ها، شهر و یا حتی خانه ی خودتان با دید قبلی نگاه نخواهید کرد. طراحی با طبیعت، که اکنون کتابی کلاسیک محسوب می شود و به عنوان کتاب درسی و مرجع درآمده است، در رده ی کتب روانشناسی محیطی قرار می گیرد و در کتابخانه ی کنگره جزو کتب جامعه شناسی طبقه بندی شده است؛ اما با اندکی مسامحه می توان آن را در شمار کتابهای علوم طبیعی،طراحی منظر و معماری به حساب آورد. این کتاب ( طراحی با طبیعت ) از اولین کتب معاصری است که در آن، علم با نثری روان و شعرگونه تلفیق شده است و توجه انسان ها را به طراحی محیط زندگی شان متناسب و همراه با طبیعت جلب می کند. در طراحی هر چیزی که به دستِ انسان ساخته می شود باید همه ی عناصر طبیعت از قبیل انسان ها، صخره ها، گیاهان، خاک،حیوانات و اکوسیستم مدنظر قرار گیرند.
به عنوان مثال در طراحی یک بزرگراه که امروزه تعداد زیادی از آنها را در گوشه و کنار شهرها برای حل مشکل ترافیک ساخته ایم، باید کمترین آسیب به منظره ی طبیعی وارد آید و تمام عواقب اجرای طرح برای محیط زیست پیش بینی گردد. تصور کنید اگر در طراحی جاده ها، بزرگراه ها و خطوط حمل ونقل ریلی که از 50 ، 60 سال پیش ساخته ایم ظرایف زیبایی شناختی لحاظ می شد چگونه دنیایی داشتیم ! چگونه وضعمان به این صورتی که هست درآمد و ما درحال حاضر چه می توانیم بکنیم ؟ خانه های درهم و برهم، شهرهای بیمار و مناظری که با دستکاری های ما خراب شده و از پا درآمده اند. این تصویر انسان خودمحوری است که نه به دنبال هماهنگی با طبیعت و یکی شدن با آن بلکه درپی غلبه برآن است.

مک هارگ: این کتاب نتیجه ی تجربیات شخصی من است درباره نیروی خورشید،ماه، ستارگان، تغییر فصول، زمان کاشت و برداشت، ابرها و باران ها، رودخانه ها و اقیانوس ها، جنگل ها، گیاهان و حیوانات؛ آنها با ما هستند، اجاره نشین این جهان، شریک ما در مبارزه برای تنازع بقا و همراه ما در ساختن آینده.

کتاب عناصر طراحی بصری در منظر

به گزاش پایگاه اطلاع رسانی معماری منظر ایران، دکتر محمدرضا مثنوی به تازگی کتاب عناصر طراحی بصری در منظر نوشته‌ سایمون بل را به فارسی ترجمه و توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است. از این نویسنده پیشتر کتاب منظر: الگو ادراک فرایند به فارسی ترجمه شده بود. این کتاب با استفاده از گسترده وسیعی از مثال هایی از حوزه منظر، معماری و طراحی شهری، برای گسترده کردن جاذبه آن مصور شده است. مولف امیدوار است این کتاب بتواند برای تعداد وسیعی از طراحان و غیر طراحان، دانشجویان و متخصصان اجرایی، زبان مشترک زیبایی شتاختی فراهم آورد که در نتیجه آن مباحثات بهتر و آگاهانه تری در خصوص ارایه راهکارهای مدیریتی بصری محیط زیست مان صورت گیرد.

پیشگفتار مترجم

محیط پیرامون ما متشکل از پدیده های طبیعی مانند دشت ها، کوه ها، جنگل ها، رود خانه ها و دریا ها و توسعه شهری و روستایی و نواحی صنعتی و کشاورزی می باشد. این پدیده ها به نوعی منظر قابل رویتی را در قالب منظر طبیعی و منظر انسان ساخت تعریف می کنند. مولف کتاب، سایمون بل قریب سه دهه دست اندرکار آموزش و مشاوره در طراحی منظر و حرفه های مرتبط با جنگل، طراحی پارک و جنگل های شهری در اسکاتلند، ایرلند، انگلستان، دانمارک و امریکا بوده است. او در این کتاب با طرح سلسله مراتبی فرآیند طراحی، زمینه مناسبی برای شناخت الگوها و طراحی منظر فراهم نموده و سپس با تبیین عناصر اساسی طراحی، به تشریح متغیرهای طراحی و در نهایت به اهداف سازماندهی منظر می پردازد.

پیشگفتار مولف به اعتقاد مولف بسیار مهم است که بتوان اصول طراحی بصری را به شیوهء منطقی و ساختارمندی مورد بحث و استفاده قرار داد. فهرست کردن اصول، مساله جدیدی نیست و برای بسیاری از معماران، معماران منظر و طراحان شهری آشناست، اما نیاز به بسط این اصول و کاربرد آنها از محیط مصنوع و شهری به محیط و منظر وسیع تر، جایی که فضای سه بعدی اهمیت بیشتری دارد، جایی که مقیاس بزرگ و الگوها وفرآیند های طبیعی بر انواع انسان ساخت آن تسلط دارند، ضروری به نظر می رسد.

کتاب «معماری خانه‌های ایرانی» منتشر شد

کتاب «معمارى خانه‌هاى ایرانى» بیانگر مرور همه ‏جانبه‏ معمارى و هنرهاى سنتى ایران است و براى هنرمندانی که از تاریخ تمدن و فرهنگ ایران آگاه ‏هستند، معمارى ایرانى را به تصویر می‌کشد.

اهمیت کتاب «معماری خانه‌های ایرانی» در کامل بودن تحقیق و ماهیت گسترده‏ پژوهشى آن است، به‏طورى که پیوند چشمگیرى بین‏تاریخ، معمارى، هنرهاى تزئینى و برنامه‏ریزى شهرى ‏ایجاد مى‏کند.
این اثر براى کسانى که ازتاریخ تمدن و فرهنگ ایران آگاه ‏هستند و معمارى ایرانى را نیز مى‏شناسند ولى منبعى که‏ جنبه‌هاى مختلف این مباحث را به شکلى معقولانه و منطقى‏کنار هم قرار دهد، در دسترس ندارند، بسیار سودمند است ‏و به محققان این رشته کمک‏هاى بسیار ارزشمندى ‏مى‏رساند.

دکتر«فاطمه کاتب»  انگیزه اصلى انتخاب موضوع این کتاب اشاره کرد و  گفت: «دلیل اصلى این انتخاب، در درجه نخست، توجه دادن ایرانیان مخصوصا نسل جوان به زندگى در خانه‌هایى ‏است که باید معنویت در آن شکل بگیرد. نخستین فضایى که در شکل‏گیرى شخصیت انسان‏ها تاثیر دارد، همان مکانى است که ‏فرد در آن زاده می‌شود و این مکان، بسیار ارزشمند و مقدس است.»

وی در ادامه افزود: «شأن ‏مکانى که در آن درس اخلاق، حرمت، محرم و نامحرم و... مطرح می ‏شود قابل تأمل است. از این روست که خانه باید الگویى داشته‏ و طراحى آن داراى ویژگى‏هایى باشد که تمام خواست‌هاى ‏انسانى که داراى ریشه‌هاى مذهبى قوى است در آن شکل بگیرد و شخصیت اجتماعى‏ افراد به تکامل برسد؛ ولى امروزه الگوى زندگى ما بنا به دلایل مختلفى دچار تغییراتى شده ‏است.»

وی گفت: «براى آپارتمان‏نشینان که زندگى را در قوطى‏هایى به‌نام خانه تجربه ‏مى‏کنند که از انعطاف روح انسانى بهره‏اى ندارند، دیگر خبرى از زیبایى‏هایى که در معمارى گذشته داشته‏ایم نیست و امروزه باید راهکارهاى جدیدى را به کار ببریم تا باز هم نشاط و شادى و معنویت را درون خانه‌ها بیابیم.»

دکتر «فاطمه کاتب» پژوهشگر و استاد رشته معماری از سال 1360 و بعد از آن فعالیت‏هاى فرهنگى و آموزشى خود را شروع کرد و به ‏عنوان نخستین بانوی رئیس دانشگاه، ریاست‏ دانشگاه الزهرا(س) را برعهده گرفت و توانست واحدهاى درسى رشته‏ معمارى را به انجام برساند. در دانشگاه تهران نیز مسوولیت دو دانشکده را در رشته‌هاى هنرهاى تجسمى و کاربردى عهده‏دار شد. همچنین براى نخستین‌بار رشته صنایع‌دستى را در ایران پایه‏گذارى‏کرد.

وی بعد از چندین سال که در فضاهاى آموزشى هنر و توسعه آن‏ فعالیت داشت، براى اخذ مدرک دکترا به انگلیس رفت و در آنجا هم ‏به دلیل سوابق آموزشى، براى نخستین‌بار رشته «مرمت ساختمان» را با همکارى دانشگاه پایه‏گذارى و واحدهاى درسى رشته معمارى را در کشورهاى مالزى و یونان برنامه‏ریزى کرد و به همین دلیل‏ مدرک فوق تخصص (فیلوشیپ افتخارى) آن دانشگاه به او اعطا شد.