ضیافت یازدهم وبلاگ های معماری ایران - 10

پایان 

The 11th Virtual Forum of Iran Architectural Blogs - 10

The End

 

اسامی شرکت کنندگان و متون ارسالی:

• عادل عطایی / اخلاق حرفه ای در معماری و شهرسازی
• ح.ع / رابطه ی میان اعتقادات اجتماع و ملاحظات اخلاقی در معماری و شهرسازی (Relation Between Society Beliefs and Ethical Considerations in Architecture and Urbanism)
• سید وحید ابراهیم زاده /  اخلاق حرفه ای در معماری و شهرسازی
• نیلوفر خالواسماعیلی /  حرفه ناپیدا، قدمی به پیش بگذار و ز تاریکی به در آی
• امیرمهدی خادمی / ویدی برای معماران و معماری (جدای از ماده)
• آلاله عشقی صنعتی /  پله های ناتمام (Incomplete Steps)
• مهدی مطلق /  اخلاق حرفه ای
• محمدعلی عبدالصمدی / اهمیت نظارت و ارزشیابی در معماری و شهرسازی از دیدگاه اخلاقی و حرفه‌ای
• احمدرضا سلیمانی و سمیرا گورزی / اخلاق را هجی کنیم...
• فرهاد شرفی / اخلاق حرفه ای در معماری و شهرسازی
• محمد منفرد / اخلاق حرفه ای در معماری = تقلید هویت 

خلاصه‌ی متون:

این ضیافت با همکاری خوب تعدادی از پژوهشگران معماری همراه بود که هریک از منظر خود به موضوع پرداخته و از جوانب مختلف آن را شکافتند. خلاصه و نتایج نوشته‌های شرکت‌کنندگان به شرح زیر است:

عادل عطایی: «پایندی به اخلاق زوری نیست و اگر کسی در این چارچوب حرکت نکند گنجاندن او در این چارچوب بی معنی است. خوشبختانه در معماری استقلال عمل معمار از رشته های دیگر بسیار بیشتر است و می شود انتظار داشت که هر کسی درست رفتار کردن را از خودش آغاز کند.  اگر این را بپذیریم که افراد بسازبفروش مآب و دودره بازها و کپی کار ها و برگه بفروش ها همیشه بوده اند و همواره نیز خواهند بود، همچنین با پذیرش این که همیشه زنان و مردان بزرگ و کوشا بوده اند که شرایط را دگرگون کرده اند، باید این را هم پذیرفت که چیزی که معماری ما کم دارد کمی امید است نه اخلاق...»

سید وحید ابراهیم زاده: «شاید مهمترین دلیل انحراف از اخلاق حرفه ای مسئله مادی باشد که این مستقیما به خود معمار بر می گردد؛ به اخلاقیات او، توقعاتش و تعبیر او از چگونه زیستن. این مسئله آنقدر قدرتمند هست که خیلی از معمارانی که در ابتدای کار حرفه ای خود را به اصول اخلاقی پایبند می دانستند، در ادامه راه دیگر را برگزیدند چرا که مسئله اقتصاد از مهمترین مسائل جوامعی مثل جامعه ماست و مقاومت در برابر این پدیده کار چندان ساده ای نیست. تعهد اخلاقی معمار و شهرساز هنگامی بیشتر می شود که آنها بعنوان قشر مسئول در حرکت جامعه، نوعی اغتشاش در این روند مشاهده کنند.»

امیرمهدی خادمی: «بسط نوعی اندیشه در حوزه‌ی اخلاق و اخلاق انسانی ریشه در جهان‌باوری هر نظامی دارد. آنچه معماران که همگی تعاریف غامضی در فهم خویش از مدرنیته دارند را محبوس می کند، بودن یا نبودن و یا خطر پذیری سود است... هر موضوع و یا موضع اخلاقی تفسیر یا ثباتی دارد که اهمیت آن در منفعت است.»

نیلوفر خالواسماعیلی: «آغاز اخلاق حرفه ای در معماری را از رفتار درون شخصی مان می دانم، عواملی چون ایجاد عزت نفس در خود، خودافشاگری، احترام گذاردن به خود، خود محاسبه گری یا برخلاف آن عواملی از قبیل غفلت از خود، خودفراموشی، دروغ به خود، خود توجیه سازی، رفتار ارتباطی ما با خود را شکل می دهد. تا زمانی که خود درونی مان را به اخلاقی بودن با خودمان دعوت نکنیم، نمی توانیم به درونی شدن اخلاق در حرفه مان امیدوار باشیم. می توان در این زمینه خودمان را رشد شخصی دهیم، چرا که برای ماندگار بودن باید حرفه ای بود و داشتن اخلاق و مرام حرفه ای یکی از اصول مهم دستیابی به این مهم است.»

آلاله عشقی صنعتی: «روند موج وار نادیده گرفتن قومیت و فرهنگ، جایگاه اخلاق حرفه ای در حوزه مهندسی را بخطر خواهد انداخت. غیر متخصص بودن و توجه نکردن به اصول بنیادین در هر حرفه بخصوص معماری و نادیده انگاشتن آزمون و خطاهای تجربه پیشینیان منجر به این روند موج وار خواهد شد.»

مهدی مطلق: «تعریف اخلاق حرفه ای نیاز به تعریف اخلاق و حرفه به صورت جداگانه ندارد... آیین اخلاق حرفه‌ای مهندسان مشاور می تواند تا حدود زیادی برای بخش زیادی از کار مهندسی معماری بکار رود. کارهایی که لزوماً در چارچوب شرکت های مشاور انجام نمی شود... هر چند که دستمزد همه چیز نیست ولی این حرفه ماست و بعد مهم حرفه ای بودن مساله دریافت دستمزد مناسب است. یک حرفه ای کسی است که برای کارخود دستمزد مناسب طلب میکند. وکسی که به رایگان کار میکند اصلا حرفه ای نیست.»

محمدعلی عبدالصمدی: «آگاهی دادن و روشن ساختن برنامه و طرح، مسئولیت محاسباتی، بررسی چگونگی پیشرفت برنامه یا طرح، تهیه و گسترش طرح یا برنامه، اهمیت ارزشیابی در معماری را از دیدگاه اخلاقی و حرفه ای تبیین می کند. یک معمار بعنوان ارزشیاب یک پروژه، ملزم به سنجش میزان همخوانی پروژه با ویژگی های جامعه، کیفیت پروژه، نتایج پروژه در پاسخگویی به نقیصه ای در جامعه، سنجش میزان موفقیت پروژه بر اساس زمانبندی موجود و بسیاری از مسائل این چنینی است.»

احمدرضا سلیمانی و سمیرا گودرزی: «هر کس در برخورد با زندگی ایدئولوژی را بر می گزیند و بر اساس آن طراحی و زندگی می گذراند. اخلاق را هجی کنیم ... الف: ایده شخصی، خ: خلاقیت، ل: لیاقت، الف: اراده، ق: قیمت ...»

فرهاد شرفی: «پایبندی به اصول اخلاق حرفه ای معماری و شهرسازی اگر دارای استدلال های قانع کننده ای برای کلیه ی افراد باشد، آنگاه می تواند به آن به عنوان یک ارزش نگریسته شود، در غیر اینصورت نسبی گرایی ارزش ها جز وجود منافعی خاص برای عده ای، هیچ بنیان عقلانی دیگری ندارد. ارزش های مطرح شده در معماری و شهرسازی بنظر برخی مطلق هستند و از نظر برخی نسبی. به نظر می رسد که اخلاق در مدرنیسم که داعیه ی جهانی بودن و شمولیت عام را دارد، نسبت به اخلاق پست مدرنیسم که بومی نگر و منطقه ای نگر است، فراگیر تر، عام تر و انسانی تر به شمار می رود.»

محمد منفرد: «اخلاق حرفه ای در معماری، نشان از ذهنیات دور و نزدیک به یک اتفاق تازه و تکرار نشده است... تعریفی که یک معمار از اخلاق می تواند داشته باشد، سادگی و متانتی است که در نگاه خود به طرح های گذشته دارد...»

در خاتمه باید عنوان نمود که توجه به الگوی ایده‌آل زندگی شهری، در جستجوی واحد‌های همسایگی جدید و شهر‌هایی که در آن زندگی اجتماعی توام با مشارکت شکل گرفته و آزادی انتخاب در بیشترین قسمت‌های آن وجود دارد، و نیز یک محیط زیست فیزیکی زیبا، با مقیاس پیاده همراه با پس‌زمینه‌ای از بناهای یادمانی و فضاهای جمعی که در آن اتومبیل‌ها وسایل آسایش هستند تا ملزومات، دور از دسترس نیست. تحقق چنین ایده‌آل‌هایی تنها در پرتو توجه به فضایل اخلاقی متنوع بشری میسر خواهد شد. در عصری که کاراکتر مکان دگرگون شده و نگرانی از بی‌معنا شدن و از دست رفتن مکان‌ها مکرراً ابراز شده است، امکان اعاده‌ی سکونت توسط انسان بعنوان یک اصل اخلاقی بیش از پیش وجود دارد.