پای صحبت مسعود حبیبی مترجم "بیست بنا که هر معماری باید بشناسد"

مسعود حبیبی دانش آموخته معماری و متولد دی ماه 1364 است و در نمایشگاه کتاب امسال تهران کتابی را با عنوان "بیست بنا که هر معماری باید بشناسد" با همکاری حسین محمدرسولی ترجمه و توسط نشر پشوتن منتشر کرده است. این گفتگو پیرامون معرفی این کتاب صورت پذیرفته است.

برای شروع بهتره با معرفی کلی کتاب شروع کنیم.
سیمون آنوین مولف سه کتاب دیگر هم هست، کتاب "تحلیل معماری" او با نقد مثبت و اقبال خوبی در سطح جهان روبرو شده و به هفت زبان دیگر ترجمه و منتشر شده است. کتاب "بیست بنا که هر معماری باید بشناسد" در سال 2010 و در ادامه کتاب تحلیل معماری او تالیف شده است؛ یعنی با معیارهایی مشخص و معرفی شده در آن کتاب، بیست پروژه شاخص در قرن بیستم را انتخاب و مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
شاید بهتر باشد از این دیدگاه نگاه کنیم که وجود معیار برای تحلیل یک اثر معماری چه تاثیری در روند نقد آن خواهد داشت؟
درواقع وجود معیار و یا در یک نگاه کلان تر، وجود یک رویکرد مشخص و انتخاب آن برای نوشتن یک نقد و تحلیل اثر معماری متن رو قابل ارزشگذاری خواهد کرد. میتوان به یک موضوع با چند دیدگاه مختلف نگاه کرد و در آخر نتیجه و تحلیل هایی متفاوت در گرایشات مختلف داشت. به عنوان مثال در نقد معماری سنتی ایران میتوان با رویکردهای مختلفی مانند رویکرد اقلیمی، اجتماعی، معناگرا، فرم گرا، و یا رویکرد فضاگرا به موضوع نگاه کرد و تحلیل های متفاوتی را ارائه داد. می توان به این شکل هم گفت که عدم وجود معیار و رویکردی مشخص در یک متن تحلیلی و انتقادی نتیجه ای جزء یک نوشته توصیفی نخواهد داشت.
آیا اساساً میتوان با معیارهایی از پیش انتخاب شده به بررسی بیست اثر که در سال های متفاوتی از تاریخ معماری قرن بیستم ساخته شده پرداخت؟
در رابطه با این سئوال هم باید به این نکته اشاره کرد که مولف با رویکردی که در کتاب "تحلیل معماری" خود به تشریح آن پرداخته به این بیست پروژه می پردازد، و در واقع پاسخ های متفاوتی را که هر معمار در مواجهه با مسئله ی طرح خود، در فرایند خلق اثر از خود نشان می دهد را به نمایش گذاشته است؛ مسائلی از قبیل هندسه، سیرکولاسیون، نحوه استفاده از عناصر پایه ای معماری، چگونگی تاثیر پذیری از آثار پیش از خود، شیوه برخورد با سایت و منظر پیرامون، و ... . در اصل نگرشی که کولهاس در خانه ی بردو و رایت در خانه آبشار در مواجهه با سایت پروژه داشته اند متفاوت با آن چیزی است که پیتر زومتور در پروژه حمام آب گرم والز از خود نشان می دهد؛ و همین طور هندسه ای که در فرآیند طراحی و محصول ویلا ساوا لوکوربوزیه و خانه فارنزورث میس وندروهه مشاهده می شود با خانه بی پایان اثر فردریک جان کیسلر بسیار متفاوت و متضاد خواهد بود؛ و یا در پروژه دانتئوم اثر جوزپه تراگنی و کلیسای سنت پیتر اثر لویرنتز وجوه فلسفی و گاهاً داستان گونه اثر بسیار در پروژه معماری نیز تاثیر گذاشته است که از نگاه و تحلیل مولف پنهان نمانده است.
در انتها می خواستم بپرسم که آیا مشغول به انجام کار جدیدی در حوزه ترجمه و نشر معماری هستید یا خیر؟
به همراه یک گروه مطالعات معماری تلاش داریم تا با هدف مطالعه سیر تاریخی اندیشه های معماری به بررسی آثار چند معمار مطرح، و تاثیرگذاری هر یک در تاریخ معماری بپردازیم؛ که در چند جلد منتشر خواهد شد. اولین کتاب به معمار مطرح مدرنیسم، لوکوربوزیه اختصاص خواهد داشت که علاوه بر بررسی مجموعه آثار او، به رویکردهای فلسفی و هنری تاثیرگذار بر اندیشه های لوکوربوزیه در آن دوره، و همچنین نقشی که او در اندیشه های دیگر معماران داشته است خواهد پرداخت.