کاوشگر شهر زیرزمینی اویی در نوشآباد از توابع شهرستان آران و بیدگل گفت: این مجموعه با معماری دستکن یکی از نمونههای منحصر به فرد ایران است.
زهرا ساروخانی در همایش معماری دستکن ایران به روایت اویی اظهار داشت:
آنچه در جهان به نام معماری دستکن معروف است، ساختارهای متراکم، پیچیده و
گسترده، چون دالانهای باریک تو در تو و اتاقهایی با کاربری متفاوت در
ابعاد کوچک و بزرگ و یا فضاهای کوچک حریمبندی شده، است. وی سابقه معماری
دستکن را در ایران طولانی عنوان کرد و افزود: دلایل وجود اینگونه معماری
تأمین امنیت و حفاظت در برابر متجاوزان است.
به گفته وی آنچه در دو فصل کاوش به دست آوردهاند، شامل فضاهای پیچ در پیچ و
منشعب شده از یکدیگر، اتاقها یا فضاهای زندگی با پلانهای متفاوت در چند
طبقه، پلکانها،چاهها و حتی مسیر عبور قنات در داخل این شهر به دست آمده
است
ساروخانی تصریح کرد: هرچند که کاوش و تحقیق در مورد این منطقه ادامه دارد،
ولی به دلیل راهیابی فاضلاب خانههای نوشآباد به این فضاها تا مدتها راز
وجود این اثر ارزشمند تاریخی را مخفی کرده بود تا اینکه با همکاری و اطلاع
یکی از اهالی دوستدار میراث فرهنگی شهر نوشآباد با کمک مالی شهرداری این
شهر مورد مطالعات علمی قرار گرفت.
همایش معماری دستکن ایران به روایت اویی نوشآباد با هدف آشنایی دانشجویان
با آثار باستانی و نوع معماری منطقه کاشان و ایجاد ارتباط با سایتها و
محوطههای تاریخی این شهرستان در دانشکده معماری و هنر دانشگاه کاشان
برگزار شد.
شهر زیرزمینی اویی در نوشآباد به عنوان اثر منحصر به فرد کشور و حتی جهان
واقع در هشت کیلومتری شمال شهر تاریخی کاشان سالانه میزبان هزاران گردشگر و
محقق داخلی و خارجی است.