اطلاعاتی در رابطه با ونیز

شهر ونیز

ونیز بر روی 117 جزیره ساخته شده و دربرگیرنده 150 آبراه و 410 پل است. آنچه به عنوان ونیز برای گردشگران شناخته می‌شود، از چند جزیره کنار یکدیگر حاصل شده است که به وسیله آبراه بزرگ(Grand Canal) از یکدیگر جدا شده‌اند. شهر به 6 بخش اصلی تقسیم شده است.

ونیز بزرگترین منطقه پیاده جهان از لحاظ مساحت است. دو پایانه بزرگ در محل اتصال پل ورودی (پل آزادی یا به  زیان ایتالیایی ها ponte della liberta)  قرار گرفته‌اند. ایستگاه راه آهن سانتا لوچا (Santa Lucia) و ایستگاه اتوبوس و پارکینگ خودرو. مابقی راه را مسافران باید با پای پیاده، اتوبوس دریایی، تاکسی دریایی و یا قایق‌های توریستی که به آن گندلا (Gondola) گفته می‌شود، طی کنند. حتی ورود دوچرخه نیز به ونیز ممنوع است. بهترین پیشنهاد ما به شما مسیر پیاده و گم شدن در کوچه و پس کوچه‌ها است.

چهار پل بر روی آبراه بزرگ ساخته شده است که آخرین آن پل کالاتراوا در مجاور پایانه اتوبوس اخیرا احداث شده است. پل قرمز رنگ کالاتراوا همچون ستون فقرات یک مار به صورت نرم و ملایم دو بخش را به یکدیگر وصل نموده، از معدود بناهای جدید (افتتاح در سپتامبر 2008) است که در جزیره به چشم می‌خورد. اگر مارکو پلو مجددا به ونیز بازگردد، هنوز بسیاری از بخش‌های شهر همچون وقتی است که آنرا ترک نمود.

زندگی در ونیز

جمعیت 70هزار نفری ونیز سالانه پذیرای 20 میلیون گردشگر است. قیمت بالای زمین و خدمات باعث فرار بسیاری از افراد بومی به خارج از شهر شده است. از طرفی سیل و بالا آمدن ای دلیل دیگری برای زندگی سخت در آن است، به نحویکه چکمه‌های ونیزی بسیار مشهور است. قسمت پایین در ورودی اکثر خانه‌ها نیز با ورقه‌های فلزی آّب بندی  پوشیده شده، تا جلوی نفوذ رطوبت به داخل بنا گرفته شود.

در دومین سفر ما در یک روز آفتابی دسامبر به ونیز، میدان سن مارکو به عمق 5 سانتیمتر در آب بود و ما تا مچ پا در آب بودیم. تصور اینکه در روزهای بارانی چه اتفاقی برای شهر می‌افتد، وحشتناک است.

در اکثر معابر اصلی شهر تخته های چوبی بر روی چهارپایه های فلزی حدود 50 سانتیمتر بالاتر از زمین قرار گرفته‌اند. در ابتدا برای ما این سوال بود که دلیل وجود آن در معابر تنگ برای چیست. در میدان سن مارکو متوجه شدیم، در مواقعی که زمین آب گرفته است، مردم برای فرار از آب روی این چهارپایه‌ها حرکت می‌کنند.

بعضی از ساکنین ونیز، زندگی در آنجا را با زندگی در قفس بزرگ تشبیه کرده‌اند. علاوه بر کوچکی و بسته بودن شهر، سیل گردشگران کنجکاو نیز این موضوع را تایید می‌کند. چرا که گردشگران از هر سوراخ و روزنی برای دیدن فضای داخلی ساختمان‌ها استفاده می‌کنند. چگونگی زندگی امروزی در ساختمان‌های قدیمی برای همه جالب است. به همین دلیل پنجره تمام خانه‌ها با پرده‌های کلفت پوشیده شده است. البته این موضوع مانع از رخت بندهای طولانی با لباس‌های شسته شده رنگارنگ نیست. چنانچه این پارچه‌های رنگارنگ جزیی از نمای شهری ونیز است.

معابر ونیز

سیستم نامگذاری کوچه ها در ونیز بسیار جالب است. اصولا در ایتالیا برخلاف تهران، خیابان‌ها بعد از هر تقاطع  نام جدید به خود می‌گیرند و خیابان طویلی وجود ندارد. این موضع برای ونیز نیز صادق است. هر کوچه کوچک برای خود کسی است و نامی دارد.

ترکیب آبراه‌ها و کوچه ها شریان‎های ونیز را ساخته است. آبراه ‌های بزرگ کانال نامیده می شود و آبراه‌های فرعی تر ریو (rio). آبراه ها وظیفه ای همچون خیابان‌های سواره را دارند. جالب اینکه بعضی از آنها یک طرفه هستند و بعضی محدودیت ارتفاع، عرض و نوع قایق دارند که با علایم رانندگی مشخص شده است. علامت ورود ممنوع درعکس زیر یکی از این نمونه‌ها است.

ویا Via و یا خیابان به ایتالیایی در ونیز کاله (calle) نام دارد. کوچه روگو (rugo)،  مسیر کنار آب فوندامنتا  (fundament)، کوچه بن بست کرته (corte) و کوچه‌ای که خانه ای بخشی از آنرا سرپوشیده کرده (همانند ساباط ) ستپرتگو (sotoportego ) نامیده می‌شود. شهرداری ونیز نگاه تخریبی به گذرهای آشتی کنون شهر ندارد. گاهی  حتی دو نفر هم به زحمت از کنار یکدیگر می‌توانند عبور کنند. عکس پایین یکی از این کوچه‌های آشتی کنون است.

تنها میدان و پیاتزای شهر، سن مارکو است و مابقی میدان‌ها کمپو (campo) خوانده می‌شوند. بعد از هر معبر تنگ همیشه باید منتظر میدانی باشید، که اغلب کلیسایی در کنار آن واقع شده و درخت‌ها، نیمکت‎ها، صندلی‌های کافه‌ها اطراف و گروه کبوتران، رهگذر را به نشستن و تامل فرا می‌خواند.

پل از اجزای اصلی جزیره است. از بین 410 پل شهر ونیز، 4 پل آن بر روی کانال بزرگ ساخته شده‌اند. پل ریانتو (Rialto Bridge) تنها پل روی کانال تا زمان افتتاح پل آکادمیا (Accademia Bridge) در سال 1854 بود. پل ریانتو (عکس پایین) بین سال‌های 1588 تا 1591 ساخته شده است. پل دارای 3 مسیر پیاده است، دو مسیر در طرفین و یک مسیر در میان مغازه‌هایی که بر روی پل ردیف در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.  دو پل سکالتزی (Scalzi) و کالاتراوا پایانه‌های شهر را به سوی دیگر کانال پیوند می‌دهد.

میدان سن مارکو

میدان سن مارکو، میدان اصلی ونیز و  از بزرگترین فضاهای باز شهری اروپا است. ناپلئون معتقد بود که میدان سن مارکو بهترین فضای طراحی شده اروپاست. میدان همیشه مملو از دسته های گردشگران و کبوتران است. میدان قرن 9 میلادی به صورت فضایی کوچکتر در مقابل کلیسا جای نمایی و در سال 1177 به اندازه فضای کنونی بزرگ شد. فضای میدان از دو مستطیل ال شکل تشکیل شده که هیچکدام از اضلاع آن با هم موازی نیستند و برج ناقوس کمپنیله (Campanile) در محل اتصال دو بخش سر کشیده است.

بخش اعظم مستطیل بزرگتر در  روبروی کلیسا با صندلی‌های کافه‎های اطراف پوشیده شده است. سطح این میدان پایینترین نقطه ونیز است و با هر بارندگی به استخری بزرگ تبدیل می‌شود.

مستطیل کوچکتر یا پیاتزتا  Piazzetta روبرو تالاب ونیز (Venetian Lagoon) قرار دارد. دو ستون مصری با مجسمه‌های شیر سنت مارکو و مجسمه سنت تئودور با تمساح نگهداران میدان هستند و منظره تالاب را نیز قاب کرده‌اند. این دو ستون شاهد برافراشتن بادبان کشتی مارکو پلو در هفتصد سال پیش بوده اند.

منبع : معماری منظر ایران