معماری رد زمان است بر فضا

---

---

معماری یک زمان ممکن است در تحت تاثیر انواع و اقسام شرایط بوجود آمده باشد، اما همینکه بوجود آمد، موجودی زنده است که صفات مخصوص خود را دارد. 

معماری خلق فضاست که به ساختمانهای مادی و معنوی ترکیب می شود و تکامل پیدا می کند.فضایی که میعادگاه است و انسان در رابطه با انیان های دیگر،جهان و خدا می باشد و معماری در پی این ارتباطات است مه شکل می گیرد و هدف غایی آن نظم بخشیدن به این روابط است.
هر اثر معماری معضلی است مادی که گذر از گذشته به آینده حول آن حرکت داده می شود.هر چه نهاده شده در گذشته می تواند از راه فضای ساخته شده نیز به آینده انتقال یابد.
ارائه تعریفی جامع درباره معمار غیر ممکن است زیرا که تصویری جمعی است که یک جامعه از او می سازد.این تصویر ها در هر جامعه ای با جامعه دیگر متفاوت خواهد بود.الگوی عصر رمانتیسیسم از هنرمند با الگوی زمان هیتلری متفاوت است.

هنگامی که یک طراح جانمایی کلی از یک بنا بر روی مساحتی از زمین را انجام میدهد و پایه های زندگانی بنا را همانند میخ محکمی بر زمین فرود می آورد، اثبات یک حجم جدید و فضایی منحصر به فرد که مخصوص آن معمار و محبط اطرافش هست را بیان میکند. ساختمانی را که در گذشته اجرا و امروز میتوانیم احساسات درون آن را درک کنیم ، همه و همه مدیون گذشت زمان است.

نگاه کلی به یک بنا نمیتواند درکی درست از آن داشته باشد ولی اگر یک بنا را همانند سپری شدن زندگی خود بنگریم تازه مفهومی از آن فضا و مصالحی که در آن به کار رفته است خواهیم داشت.

عبور از زمان بی آنکه از فضا و به طور کلی از یک پدیده معماری درک بالا و احساسات داشته باشیم، ممکن نیست.

گذر زمان انسان را پیر و فرسوده میسازد و دیگر قادر به بازگشت نخواهد بود ، حال آنکه یک فضا در معماری حتی با گذشت زمان باز هم گویای همان خاطرات و همان تاثیرگذاری می باشد. البته مرمت و بازسازی شاید کمکی بکند ولی آن معماری جایگاه خود را در بین آن برهه از زمان و دیگر بناهای اطرافش حفظ خواهد کرد.

شاید خیلی ها در این باور باشند که فضا خارج از طرح و معماری است ولی هر طراح و معماری به خوبی میداند که اولین اصل در طراحی معماری بوجود آوردن فضای مشترک است که به دالانهای اطراف خود راه دارد و مسیر حرک و سیرکولاسیون را ایجاد میکند، که این همان طونل های زمان است که بر اثر حرکت اتد یک طراح خواسته یا ناخواسته کشیده میشود و من و شما بی آنکه متوجه شویم در تفکرات و هرآنچه که او میخواهد قدم بر میداریم و مسیر زندگی و زمان مفید و غیر مفید خود را در دالانها و فضاهای اطراف سپری میکنیم.

بعد چهارم این دنیا زمان است و به عقیده شخصی من از ابتدای پیدایش زمین تا انتهای آن همه چیز به طور موازی در حرکت هستند. ساختمانها و فضاهایی که ما به وجود می آوریم در یک راستا و به سوی یک هدف مشخص بر روی خطوط موازی در حرکت هستند. این به این معنی است که هنگامی که شما وارد یک بنای قدیمی می شوید تماما احساسات و فکر و جسم شما مشغول بازی کردن با مسیر طی شده ساختمان و یا یک فضای خاص در زمانی مشخص میشود.

کوچکی وبزرگی فضا هیچ گونه تاثیری بر عملکرد زمان بر روی آن نخواهد داشت، فقط همان مسیرهای دالانی شکلی که در ذهن طراح خواهد گذشت را بیشتر یا کمتر میکند.

اساسا زمانی را که ما صرف گردشگری در شهرها و بناهای تاریخی میکنیم یک نوع انرژی مثبت به آن بناها خواهیم داد. چرا که این بناها زنده اند و قلب و ریشه طراح خود را طی زمان به دوش میکشند.

هنگامی که ما دو جسم را به گونه ای به یکدیگر ارتباط میدهیم ، یا همدیگر را کامل میکنند و یا اینکه خود را به یکدیگر ثابت میکنند. ارتباط میان طراح و ساختمانی که خلق کرده است، نشان دهنده اثبات معمار بر روی کارش است ولی ارتباط میان طراح و زمان ، فقط  و فقط میتوانند یکدیگر را کامل کنند تا به نقطه ای که در ذهن طراح در جال گذر است برسند. اما ارتباط میان فضا و زمان به گونه ای است که اگر بخواهند یکدیگر را کامل کنند آن دالانهای حرکتی دیگر به وجود نخواهند آمد و اگر بخواهند یگدیگر را ثابت کنند ، به آنچه طراح قصد رسیدنش را داشته نخواهند رسید. پس هنر یک معمار است که دید انسان را به آن فضای طراحی شده تغییر میدهد تا در زمانهای آینده نیز باز هم با همان دید نگرش شود.

از گذشته تا به امروز علم و هنر و فناوری طراحی معماری تغییرات بیشماری کرده است و هر کدام هنر قبلی را به روز کرده و در اصول طراحی خدشه ای وارد نشده است.

به گونه ای که کمتر معماری امروزه میتواند به همان شکل و نوع ساخت گذشتگان طراحی کند.

معماری با برخورد موج زمان نمی ایستد و فضاهای به وجود آورنده اش را محکم و استوار به آیند گوشزد میکند.

سید هادی میرمیران : معماری رد زمان است بر فضا

محمد منفرد ---- 16/08/1388

---

 

این یاداشت در پاسخ به فراخوان وبلاگ معماری ایران برای شرکت در ضیافت چهاردهم وبلاگهای معماری با عنوان ارتباط متقابل فضا و زمان در معماری نوشته شده است.

---

---