فرسودگی بر قامت مبلمان شھری

---

---

اصول بهکار رفته در طراحی وسایل بازی در پارکھای کشور ھمچنان مبتنی بر مکانیزمھای سادهای است که سلیقهھای کودکان امروز را راضی نمیکند.کودکان از سر ناچاری است که وسایل بازی فرسوده در پارک را تحمل میکنند. آنھا نمیدانند مسئولان و برنامهریزان شھری دیرگاھی است آنھا را از خاطر بردهاند.

اصول بهکار رفته در طراحی وسایل بازی در پارکھای کشور ھمچنان مبتنی بر مکانیزمھای سادهای است که سلیقهھای کودکان امروز را راضی نمیکند.کودکان از سر ناچاری است که وسایل بازی فرسوده در پارک را تحمل میکنند. آنھا نمیدانند مسئولان و برنامهریزان شھری دیرگاھی است آنھا را از خاطر بردهاند.زمینھای بازی کودکان سالھای است به فضائی بسته، دلگیر با وسایل فرسوده تبدیل شده است و در این میان مسئولان به بھانه محدودیت اعتبارات، این بخش مھم از حوزه فرھنگ شھر را نادیده میگیرند تا فرسودگی ھمچنان بر قامت مبلمان شھری این بخش از شھرھا چیره شود.کارشناسان شھری معتقدند، ساخت وسایل بازی در پارکھا برای کودکان چون دیگر مبلمان شھری موجود در تھران و دیگر شھرھا دور از تخصص بوده و تنھا بهصورت الگوبرداری سطحی از نمونهھای غربی صورت میگیرد و خلاقیتی به منظور بومی کردن آنھا صورت نمیگیرد.از دیگر سو به اعتقاد روانشناسان کودک، این وسایل در پرورش خلاقیت کودکان نقشی ندارند و پاسخگوی نیازھا و استعداد کودکان نسل امروز نیستند.“بھروز توکلی” مدیر پارک سرخهحصار و صاحبنظر در حوزه شھری از افرادی است که چنین اعتقادی دارد.او که طراحی وسایل بازی کودکان در پارکھا را دور از تخصص میداند، در بخشی از سخنان خود میگوید: “به رغم اھمیت این موضوع، مسئولان درصدد انجام کارھای تخصصی در این بخش نبودهاند.”چنانچه این کارشناس میگوید، زمینھای بازی و پارکھا باید در محلھای مسطح، محصور و بهدور از راهھای ارتباطی و ترافیکی باشد تا ھم از نظر ایمنی و ھم از نظر شرایط محیطی، مناسب باشند اما نگاھی گذرا به وضعیت پارکھای فعلی تھران نشاندھنده شرایط مغایز با این اصول است.از دیدگاه ”توکلی” اصول بهکار رفته در طراحی وسایل بازی در پارکھای کشور ھمچنان مبتنی بر مکانیزمھای سادهای است که سلیقهھای کودکان امروز را راضی نمیکند.اوست که میگوید: “تا کی باید زمینھای بازی کودکان را با تاب و سرسرهھای تاریخ مصرف گذشته پر کرد؟”وی در مورد رعایت اصول روانشناسی کودک در طراحی لوازم بازی میگوید: “در ایران بهدلیل انجام کارھای سلیقهای بر پایه تجربیات شخصی، مطابق با معیارھای جھانی کاری انجام نشده و در ھیچکدام از پارکھا یا زمینھای بازی شھرھا طراحیھا بر پایه اصول روانشناسی کودک و در نظر گرفتن نیازھای سنی آنھا نبوده است.”از دیگر سو رعایت نکرد قوانین و مقررات توسعه زمینھای بازی توسط بزرگسالان از دلایل کاھش ایمنی در پارکھا و استھلاک وسایل بازی محسوب میشوند.چنانچه توکلی میگوید: “از آنجا که زمینھای بازی کودکان نگھبان خاصی ندارد اغلب بزرگسالان، بدون توجه به سن یا وزن خود، از وسایل بازی کودکان استفاده میکنند در حالیکه این مجموعه وسایل برای کودکان با گروهھای سنی مختلف طراحی شده و این اقدام باعث از بین رفتن وسایل بازی در کوتاهمدت میشود.وی الگوبرداریھای درست و مطابق با فرھنگ و سنت ھر منطقه را مھم میداند و با اشاره به الگوھای نادرست بهکار رفته میافزاید: “الگوھا را خودمان میسازیم. ھر بزرگی زمانی کودک بوده و نکاتی از علایق کودکی خود را در ذھن دارد. فرھنگ ما به اندازهای است که میتوانیم با استفاده از تفکرات دینی، سنتی و ملی خودمان طرحھای جدید ارائه دھیم یا از الگوئی استفاده کنیم که به فرھنگ و سنت ما نزدیک باشد.”وی استفاده از الگوھای غربی را بهصورت شماتیک و اتفاقی مورد توجه قرار میدھد و ادامه میدھد” :باید در نظر داشته باشیم که برخی افراد چه بزرگسال و چه کودک تمایل به الگوھای غربی دارند و نادیده گرفتن این موضوع درست نیست.”اغلب کشورھای جھان، در طراحیھای مدرن و معاصر، علاوه بر لحاظ کردن اصول مربوط به کودکان، نیازھای بزرگسالان را نیز مورد توجه قرار داده و پارکھا و زمینھای بازی را به محلی برای آسایش و تفریح افراد بزرگسال ھم تبدیل میکنند.مھندس “سیدرضا لاھیجی” از دیگر طراحان صاحبنظر در این حوزه است .او که مسئولیت مدیریت اداره مبلمان شھری سازمان زیباسازی را ھم برعھده دارد، در اینباره میگوید: “زمینبازی فقط مخصوص کودکان نیست، بلکه محیطی است که باید بزرگسالان در آن احساس آسایش و آرامش کنند تا علاوه بر این بتواند مراقب کودکان خود ھم باشند.”“لاھیجی”، توجه به زیبائی و جذابیت بصری را برای بیشتر کودکان و حتی بزرگسالان مھم میداند و رعایت اصول ایمنی در پارکھا را در درجه اول اھمیت قرار میدھد.وی الگوبرداریھای موجود را کاملاً دور از فرھنگ ملی دانسته و میافزاید: “الگوبرداریھا سالھا پیش شروع شده و متأسفانه این الگوھا فاقد ھویت ملی و فرھنگی ایرانی ھستند در حالیکه میتوان با استفاده از بازیھای سنتی یا اجراء داستانھای ایرانی و قدیمی، بهصورت نقاشیھای دیواری، پارکھا، را به محیطی آموزشی و تفریحی تبدیل کرد.”پارکھا و زمینھای بازی در طراحی شھری کلانشھرھا در حالی مورد بیتوجھی قرار گرفت ھاست که میتوان با ھویت بخشی ایرانی و استفاده از قابلیتھای موجود در بازیھای سنتی ایرانی فضائی بسیار مناسبتر برای گذران اوقات فراغت به شکل مطلوب ایجاد کرد .

---

---