مطالب معماری Architecture Topics

مطالب معماری Architecture Topics

نوشته هایی بر اساس نفسهای یک معمار --- استفاده از مطالب تنها با ذکر نام وبلاگ مجاز می باشد
مطالب معماری Architecture Topics

مطالب معماری Architecture Topics

نوشته هایی بر اساس نفسهای یک معمار --- استفاده از مطالب تنها با ذکر نام وبلاگ مجاز می باشد

معاصر سازی شهرها




معاصر سازی شهرها


مهندس سید علیرضا قهاری

معاصر سازی شهرها در کشور انگلستان از اواخر دهه هشتاد مطرح شد . این جای خود را کم کم در مدیریت کلان انگلستان باز می کند به نحوی که به مرور از حالت مسائل فیزیکی شهری خارج شده و به مسائل اقتصادی و اجتماعی نیز تعمیم می یابد . شاید در اوایل سالهای 2000 است که سایر کشورهای اروپایی نیز تا حدودی این بحث را می پذیرند .  بحث نوسازی شهری قدمتی تاریخی دارد زیرا وقتی بافتهای شهری و روستایی فرسوده می شوند اولین امری که به ذهن مسئولین می رسد این است که آنها را خراب کرده و دوباره بسازند . در کشور ما که در طول چند دهه اخیر  شاید صرفا به دلایل اقتصادی و بازده آن نوسازی ساختمانها رونق بیشتری در یک زمان دارد ولی در این مسیرفقط  بافتهای فرسوده را از بین نمی بریم بسیاری از بافتها را نیز که هنوز فرسوده نیستند به دلیل بازده اقتصادی نوسازی می کنیم . معاصرسازی می تواند در کلیه زمینه های زندگی انسان حکمفرما شود و بسیار موضوع حساسی است . بدان معنا که فقط به تخریب بافت فیزیکی منجر نمی شود و اگر اشتباهی در آن اتفاق افتد ممکن است صدمات اجتماعی غیر قابل جبرانی از خود به جای گذارد اگر ما در یک جامعه به سوی تجدد و  مدرنیسم یک جامعه حرکت کنیم ممکن است کمی اشتباه باشد به خصوص در کشور ما شاید این امر را باید با آرامش ، مطالعه و انطباق با بافتهای اجتماعی و اقتصادی ما پیاده شود هنوز در کشوری مانند انگلستان نیز این امر جای خود را به اندازه کافی باز نکرده است . در حال حاضر اساس کار معاصرسازی شهری فائق آمدن برنامه های اقتصادی بر سایر برنامه های نوسازی است . اقتصاد نیز به دست ساکنین آن محله است و زمانیکه شهرداری اقدام به پخش اوراق مشارکت می کند آنها بیشتر به دلیل سود حاصل از آن اقدام به خرید می کنند . شهرداری نیز به دلیل رکود مسکن و ساخت و ساز با کمبود بودجه مواجه شده و مجبور است خدمات خود را نیز همچنان ارائه دهد و این امر بدون بودجه کافی کار مشکلی است . پس وقتی ما اوراق مشارکت را می خریم نباید مطمئن باشیم که بطور حتم صرف نوسازی می شود . اما مهمترین دستاورد نوسازی احیاء معنویت است ما طرحی را مطرح می کنیم که در انگلستان موفق بوده و در اروپا نیز دنباله روی می شود . اما در اینجا ما به این می اندیشیم که آیا ممکن است این امر صورت گیرد ضمن اینکه بافتهای ما نوسازی می شوند مردم نیز احیای اخلاقی یافته و اقتصاد رونق یابد . مکانیزم اقتصادی آن اینست که به یکباره پول کلانی در این بخش هزینه می شود و در مدتی کوتاه خرج بافت شده و خود را نشان می دهد . شما می بینید گه مردم ما حاضر هستند با بافت موجود و نمام معضلات آن در حالیکه استفاده مناسبی از زندگی نمی کنند ساکن باشند در واقع از زندگی مدرن بهره نبرده و در آن بافتها مانند باتلاقی مانده اند ضمن اینکه آنها وابستگان آن محل هستند  و بعضا ممکن است با جا به جا کردن افراد سالخورده ساکن آن محله ها باعث از بین رفتن آنها شویم به عنوان مثال : بارها اتفاق افتاده است زمانیکه به یکی از بزرگان خانواده پیشنهاد نقل مکان از بافت قدیم به یک آپارتمان را می کنیم آنها قبول نمی کنند . یکی دیگر از آثار حائز اهمیت انتقال مردم از بافتهای فرسوده این است که این موج اقتصادی به طرف مردمی می آید که به سرزمین و محله خود علاقه داشته و عامل رونق اقتصادی نیز هستند . چه چیزی می تواند این طرح را با وضعیت ما در ایران منطبق نماید ؟ چگونه ممکن است این نظریه در بافتهای فرسوده ما پیاده شود ؟ ما قرار است با نوسازی شهرهایمان به احیای هویت آنها کمک کنیم نه اینکه از این طریق هویت جدیدی به آنها دهیم بنابراین همراه بودن و مدارا کردن با مردمی که برای آنها تصمیم می گیریم جزء وظایف وجدانی متخصصین ما است که متاسفانه بعضا ما در بافتهای فرسوده شاهد اتفاقات غیرقابل جبرانی هستیم یعنی نه دیگر اثری از خانواده ها و نه دیگر اثری از آن فرهنگ است .

مهندس سهراب مشهودی :

این امر به دو موضوع وابسته است 1- کالبد  2- بهره وران
ظاهرا کالبد مقاومت خواهد کرد  زیرا کالبد قابل تغییر مداوم نیست و بر عکس روابط و فعالیتها به سرعت می توانند تغییر کنند ولی می بینیم که شهرهای اروپایی با وجود فرسودگی بسیار شدید کالبد مانند ساختمانهای 300 یا 400 ساله روز آمد هستند و شهرهای ما با وجود اینکه هر 15 سال یکبار دوبرابر می شوند روز آمد نیستند . یا اگر توجه کنید متوجه می شوید که در خیلی از شهرها بافتهایی که هنوز فرسوده نیستند مرتبا نوسازی می شوند و بسیاری از بافتها هر روز فرسوده تر شده و نوسازی نمی شوند . گاهی اوقات نیز تصور می رود که مکان این بافتها نامناسب است . نگاه به اینکه چرا این بافتها نوسازی نمی شوند کمی موضوع را روشن تر می کند . اغلب ما فکر می کنیم که مردم ساکن آنها درک درستی از زندگی و نوسازی ندارند . و این امر را باید به آنها یاد داد . بین قیمت زمین و بنا رابطه ای خاص برقرار است بدین صورت که بنا باید حدود 5/1 برابر زمین ارزش داشته باشد هر جا قیمت زمین جلو افتد و پر بها تر شود هر چقدر هم بنا نوساز باشد دوباره نوسازی می شود و بر عکس هر جا زمین کم ارزش تر شود نوسازی صورت نمی گیرد . به عنوان مثال در بافتهای فرسوده تهران قیمت تخریب یک بنای قدیمی بیشتر از هزینه بدست آمده از زمین است و هر وقت چنین اتفاقی افتد بنایی تخریب نمی شود . پس اگر بخواهیم مکانی فرسوده را نوسازی کنیم شاید تکنیکی که بتواند قیمت زمین را بالا برد کارساز باشد . موضوع دیگر اینست که ما بافتهای فرسوده و قدیمی را از دید خودمان نگاه می کنیم و اغلب برنامه ریزها از طبقه متوسط هستند که نگاه آنها به بالاتر است و آنچه که غیر از این امر باشد برای آنها آزار دهنده بوده و نوع نگاه آنها را تغییر می دهد . در بافتهای فرسوده ای که ما فرسوده فرض می کنیم اگر معیارها را با معبارهای همان قشر درآمد ساکن بسنجیم ممکن است آنها نگاه کاملا متفاوتی داشته باشند . یک بافت فرسوده میان شهر برای فرد ساکن شهر به جای بافتی است که می توانسته در حاشیه شهر داشته باشد و این ترقی زیادی برای او محسوب می شود و زندگی او بسیار ارتقا یافته است . من فکر می کنم بهتر است به جای کلمه شهرسازی از کلمه شهر سامانی استفاده کنیم زیرا کمتر شهری را می توان ساخت .به نظر من اگر به این قضیه از دید خودش نگاه کنیم شاید سلایق ما مد نظر آنها نباشد . شهر سامانها باید زندگی شهری را در هر سطحی تسهیل کنند . خاصیت دیگر شهرسازها دیکتاتوری آنهاست زیرا در برنامه ریزیهای خو مردم را در نظر نمی گیرند .

مهندس سید علیرضا قهاری :

شاید معاصرسازی نشانی از این آموزه ی دینی ما باشد سالیان پیش گفته شده بود فرزند زمانه خویش باش . در معماری امروز مقام انسانی قضیه در نظر گرفته نمی شود . ما می خواهیم بیشترین بهره را از زمین بریم بی توجه به اینکه این زمین متعلق به چه گروه یا اقشاری است . بیشتر این نوسازیها نسبت به ساکنین آن محله ها بدون شناخت و دیکتاتورمابانه است .

مهندس هما ایرانمنش :

نقل قولی از فرهنگ لغت


بازگشت به صفحه اخبار







نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد