معماری بازار تبریز برنده جایزه آقاخان 2013

 جایزه یک میلیون دلاری آقاخان که یکی از معتبرترین جوایز معماری جهان است، هر سه سال یکبار به آثاری که از معماری و مرمت اصولی و مناسب برخوردار و بخوبی طراحی شده باشند و به ارتقای کیفیت زندگی کمک کنند، تعلق می گیرد. این جایزه امسال پنج برنده داشت که از بین 20 طرح از کشورهای مختلف جهان انتخاب شده بودند و به طور مشترک جایزه را دریافت کردند.
پروژه بازسازی بازار تبریز نیز در زمینه معماری، جایزه آقاخان 2013 را از آن خود کرد.
محمد بهشتی، مشاور رئیس سازمان میراث فرهنگی از طرف کشورمان در مراسمی که در لیسبون، پایتخت پرتغال برگزار شد، حضور یافت و این جایزه را که بین پنج برنده تقسیم می شد، دریافت کرد. مجموعه بازار تاریخی تبریز با مساحتی حدود 30 هکتار، بزرگ ترین بازار سرپوشیده و آجری جهان است که در مرداد 89 به عنوان نخستین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. پیش از آن و در سال 1354 نیز در فهرست آثار ملی جای گرفته بود.
این بازار از بازارچه ها، تیمچه ها، سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل یافته است. در گذشته و به دلیل قرارگرفتن شهر تبریز بر سر راه ابریشم و گذر روزانه هزاران کاروان از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی از این منطقه، این شهر و بازار آن از رونق بسیار خوبی برخوردار بوده است.
مرمت اصولی، مشارکت مردم
رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان شرقی با بیان این که این جایزه بیشتر به دلیل طراحی، مرمت و نگهداری اصولی و کارشناسی شده بازار تبریز و مشارکت مردمی در امر بازسازی به این اثر تاریخی تعلق گرفته است، به جام جم می گوید: اکنون بخش اعظمی از مجموعه بازار تاریخی تبریز به صورت علمی و اصولی به وسیله معماران و با طراحی کارشناسان ماهر و مشارکت بازاریان مرمت شده و فقط بازسازی بخش بسیار کوچکی از آن باقی مانده که این بخش هم تقریبا سالم و زنده و فعالیت در آن جاری است و احتیاج به کمی روکاری و تمیزکاری دارد.
تراب محمدی با اشاره به این که جایزه آقاخان به طرح های برتر معماری و مرمتی جهان و بویژه جهان اسلام تعلق می گیرد، می افزاید: سه عنصر طراحی زیبا و اصولی، مرمت مناسب و مشارکت مردمی از جمله شاخصه هایی است که در انتخاب یک اثر و اعطای جایزه به آن دخالت مستقیم دارد.

هوشنگ سیحون

 هوشنگ سیحون، معمار و نقاش ایرانی در یکم شهریور ماه 1299 در تهران متولد شد.خانواده‌ی او اهل هنر موسیقی بودند و پدربزرگش، میرزا عبدالله فراهانی از پیشگامان موسیقی سنتی بود.

سیحون پس از پایان تحصیلاتش در رشته‌ی معماری دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به دعوت رییس اداره‌ی باستان‌شناسی برای ادامه‌ی تحصیل به فرانسه سفر می‌کند و سه سال در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس تحصیل می‌کند و موفق به دریافت مدرک دکترا می‌شود.

او پس از بازگشت به ایران یک دوره به ریاست دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران منصوب شد که از فعالیت‌های او تاسیس سه رشته‌ی شهرسازی، تئاتر و موسیقی بود. او در 23 سالگی، نخستین اثر معماری خود را که بنای یادبودی برای آرامگاه ابوعلی‌سینا بود، طراحی کرد.

هنر عکاسی نجات بخش معماری ایرانی

Iranian Architecture Rescuing Photography

هنرمند و مدرس دانشگاه بر لزوم ایجاد پشتوانه از عکاسان عرصه معماری تاکید کرد و گفت:هنرعکاسی می تواند نجات بخش معماری ایرانی باشد.

داریوش محمدخانی درباره پیشنه عکاسی معماری درایران گفت: این شاخه از هنر عکاسی از سال ها پیش و همزمان با ورود دوربین عکاسی به ایران در دوران قاجارها رشد یافت. حتی تصاویر بسیاری از معماری و بنای کاخ صاحبقرانیه باقی مانده است که ناصرالدین شاه قاجار آنها را تهیه کرده بود.
وی افزود: در دوره پهلوی اول و دوم،رفته رفته گرایش به این شاخه عکاسی به خاطر فعالیت بسیاری از اقشار مختلف مردم مثل معماران و یا خبرنگاران خارجی حاضر در ایران در زمینه معماری بناها،خانه ها،کاخ ها و ساختمان های بیش از پیش شد.
این هنرمند عکاس ادامه داد:هنرمندانی چون «شهریار صالحی»،«داود پیرنیا»،«سعید ازناوه»،«کامران عدل» و «افشین بختیار» از جمله افرادی بودند که از زاویای مختلف به هنرمعماری ایرانی پرداختند.به صورت علمی و آکادمیک هم «تورج حمیدیان» در این رشته فعالیت کرد.با این حال در تاریخ این هنر کسی که به صورت تخصصی بر روی معماری ایرانی کار کند،کم بوده است.